Het zal bij de meeste mensen ondertussen bekend zijn wat de “Harde schijf” nu precies is, namelijk dat ding in je PC of Laptop, waar alle gegevens opgeslagen worden.

De HDD

De Harde schijf (oftewel Harddisk drive, vandaar de term HDD) is al jaren lang het traagste onderdeel in een computer. Waar een processor makkelijk 30 Gigabyte per seconde kan doorvoeren, en het interne geheugen tegenwoordig ook al snelheden van 15 Gigabyte per seconde doet, kwakkelt de harde schijf hier altijd achteraan met maximale prestaties van zo’n 150 Megabyte per seconde. (Voor de beeldvorming, 1 Gigabyte is 1024 Megabyte, dus we hebben het hier over nogal een verschil)

Niet alleen de leessnelheid van een harde schijf is traag. Omdat het een mechanisch apparaat is (ronddraaiende schijf met een arm die eroverheen gaat om te lezen), zit er ook nog vertraging in het lezen van de data. Namelijk als de arm van de ene plek van de schijf naar een andere plek verplaatst moet worden. Dit verplaatsen van de arm met de leeskop noemen we de “access time”.

Zie het plaatje hieronder hoe een harde schijf er van binnen uit ziet, met zijn arm met op het eind de leeskop.

hdd

Dat de harde schijf niet zo snel is, en vooral bij het opstarten van de computer heel veel bestanden moet lezen, waarbij de leeskop ook nog eens de hele tijd over de schijf heen en weer moet springen, zorgt ervoor dat de PC langzaam opstart. Des te trager de harde schijf, des te langer het allemaal duurt.

Gelukkig is er tegenwoordig de oplossing voor deze traagheid: De SSD!

De SSD

SSD staat voor Solid State Drive. Deze heeft dezelfde functie als de harde schijf, echter zonder bewegende delen. Dit zorgt ervoor dat hij veel sneller is in doorvoer. Deze doen makkelijk 500 Megabyte per seconde, dus een factor 4 sneller, maar dat niet alleen: de vertraging van het wachten op de leeskop is er niet meer, want er is geen leeskop meer!

Een stukje technische uitleg: We hadden het net al over het fenomeen access time. Dit is de tijd die de leeskop van een HDD nodig heeft om van het ene stuk van de schijf naar een ander stuk te gaan, om een ander bestand, of ander gedeelte van hetzelfde bestand te lezen. Stel dat bij een bepaalde HDD de access time 10 ms (milliseconde) is. Klinkt niet naar veel toch? in een seconde zit tenslotte 1000 ms. Echter, bij het opstarten van Windows kan het zo maar eens gebeuren dat de leeskop zich 2000 keer moet verplaatsen. Dat is dan 2000 keer 10 ms. Dan hebben we het dus over een vertraging van 20 seconden! Een SSD heeft een access time van 0,005 ms. Verwaarloosbaar dus.

In principe is een SSD een soort van uit de kluiten gegroeide USB stick. Er zitten geen bewegende delen meer in, maar geheugenchips. Deze kunnen benaderd worden met zo goed als geen “access time”, waardoor een computer -veel- sneller opstart en ook programma’s na het aanklikken veel sneller op je scherm komen.

Helaas is het een relatief nieuwe techniek, dat ervoor zorgt dat SSD’s nog aanzienlijk prijziger zijn als HDD’s met een vergelijkbare opslagcapaciteit.

Waar nu (moment van schrijven: 12-02-2015) een 3 Terabyte (3000 Gigabyte) HDD al te krijgen is voor € 100,-, kost een 250 Gigabyte SSD ongeveer hetzelfde.

Kortom, voor hetzelfde geld heb jij bij de HDD veel meer opslagcapaciteit! Wat er dus tegenwoordig vaak gebeurt, is dat er in een computer één SSD geplaatst wordt als opstartschijf. Hier staan Windows en de programma’s op, en een HDD ernaast. Dit is puur voor de lompe opslag waar de snelheid niet echt relevant is, denk hierbij aan documenten, films, muziek.

Bij een laptop is vaak geen ruimte voor twee schijven, maar is ook opslagcapaciteit niet zo van belang. Dus wordt de bestaande HDD vervangen door een SSD van wat kleinere afmetingen. Je levert dan wel opslagcapaciteit in, maar je laptop is veel sneller en gaat ook langer mee op de accu, omdat een SSD ook zuiniger is in stroomverbruik.

Daarbij is het voor een laptop ook nog eens nuttig, dat een SSD niet schokgevoelig zoals een HDD, wegens het feit dat er geen bewegende delen inzitten.

Momenteel is men bezig met de ontwikkeling van een “2 in 1” schijf voor laptops, waarbij er in één behuizing een SSD en een HDD gecombineerd worden, die beide afzonderlijk te benaderen zijn, dus het SSD gedeelte kan dan als opstartschijf gebruikt worden, en het HDD gedeelte voor de ruwe opslag.

Op termijn, als de productie van geheugenchips voordelig genoeg is, zal de HDD waarschijnlijk helemaal uitsterven en zullen we alleen nog maar SSD’s gebruiken.